Yapay zekanın iş dünyasında “yeni fırsatlar yaratacağı” yönündeki romantik anlatı, uzun süredir ısıtılıp ısıtılıp önümüze yeniden geliyor. Ancak Google X’in eski üst düzey yöneticilerinden Mo Gawdat aynı fikirde değil. Hatta daha açık bir söylemle bu düşüncenin “yüzde yüz saçmalık” olduğunu söylüyor. Ona göre yapay zeka, giriş seviyesinden CEO koltuğuna kadar tüm pozisyonları devralacak ve bunu düşündüğümüzden çok daha hızlı yapacak.&nbsp;Gawdat, geçen günlerde dünyanın en çok dinlenen podcast&nbsp;serilerinden biri olan ve Youtube’da 11 milyon abonesi bulunan “<a fr-original-style="" href="https://youtu.be/S9a1nLw70p0?feature=shared" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bir CEO’nun Günlüğü</a>” programına konuk oldu. Programda yapay zekanın iş dünyasına etkisini derinlemesine tartışan Gawdat, yapay zekanın CEO’luk dahil her alanda insanlardan daha iyi olacağına yönelik yaklaşımdan bahsetti.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/7/5/1755271403290.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.54" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mo GawdatAyrıntılar: “Beceriksiz CEO’lar” olarak tanımladığı bir grup yöneticinin yer değiştirecekleri günü beklememeleri gerektiğini vurgulayan Gawdat, dönüşümün kapıda olduğunu savunarak kendi deneyiminden örnek verdi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yapay zeka destekli flört ve ilişki koçluğu uygulaması Emma.love’ı yalnızca iki yazılımcıyla geliştirdik. Geçmişte böyle bir proje, yüzlerce kişinin emeğini gerektirirdi.“</blockquote>Microsoft’un kısa süre önce yayımladığı yeni bir <a fr-original-style="" href="https://www.windowscentral.com/artificial-intelligence/microsoft-reveals-40-jobs-about-to-be-destroyed-by-and-safe-from-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırma</a>, otomasyona en yatkın 40 meslek arasında yazarlık, editörlük, radyo DJ’liği ve web geliştiriciliği gibi yaratıcı mesleklerin yer aldığına işaret etti. Ancak bu süreçte her şirketin hangi yapay zeka altyapısıyla ve nasıl bu otomasyonu sağlayacağını bulması gerekecek. Ayrıca herkesin kendi meslek grubu için otomasyona ilişkin risklere ve fırsatlara da hâkim olması gerekiyor.&nbsp;Geniş açı:&nbsp;Yazılım devi Salesforce’un CEO’su Marc Benioff, 2025’te yazılım mühendisi alımlarını azaltmayı, hatta bazı görevlerin yarısını yapay zekaya devretmeyi planladıklarını <a fr-original-style="" href="https://allthingstalent.org/salesforce-says-no-to-new-software-engineers-in-2025-points-to-ai-driven-efficiency/2025/01/09/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">açıklamıştı</a>.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Z kuşağı iş piyasasının dışında mı kalacak?</h2>Anthropic CEO’su Dario Amodei,&nbsp;yapay zekanın özellikle giriş seviye beyaz yakalı işleri %50 oranında azaltmak üzere olduğunu söylüyor. Bu, yeni mezunlar için girmesi zaten son derece zor olan iş piyasasında yeni bir engel oluştuğu anlamına geliyor.&nbsp;Rakamlar:&nbsp;Veriler de bu tabloyu destekliyor. 2024’ün başından 2025’e kadar, 0-3 yıllık deneyim arayan ilanlar %3 düşerken 6-9 yıllık deneyim arayan ilanların sayısı %20 artmış. Yani şirketler daha deneyimli adaylara yönelirken genç yeteneklerin sisteme giriş noktaları kapanıyor.&nbsp;İnsan kaynakları (İK) yöneticilerinin %97’si, yeni mezunların yapay zeka, veri analitiği ve bilgi teknolojileri&nbsp;konularında güçlü bir temele sahip olması gerektiğini düşünüyor. Ancak bu oran, mezunlarda yalnızca %20.&nbsp;Dahası:&nbsp;Öğrencilerin %87’si, üniversitelerinin bu alanlarda daha fazla eğitim vermesini istiyor. Gençlerin teknolojiye yatkın olduğuna yönelik yaygın kanı, yapay zeka eğitimindeki dağınıklık ve dengesizlik nedeniyle ne yazık ki gerçeği yansıtmıyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Evrensel temel gelir kaçınılmaz mı?&nbsp;</h2>Yapay zekanın mevcut işlerin yerini alması, geçim kaynağı sorununu da beraberinde getiriyor. Gawdat, bu noktada evrensel temel gelirin bir çözüm oluşturabileceğini söylüyor fakat güç, açgözlülük ve ego gibi insan faktörlerinin bu modeli sorunlu hâle getirebileceğinin de altını çiziyor.&nbsp;Perspektif:&nbsp;Elon Musk ve Microsoft’un yapay zeka biriminin CEO’su Mustafa Suleyman da benzer şekilde çalışmanın isteğe bağlı hâle geleceği ve zekanın paradan daha önemli bir değere dönüşeceği bir gelecek öngörüyor.Sam Altman'ın OpenAI ürünleriyle neler yapılabileceğine dair anlattıklarının çoğu, üretkenlik, verimlilik ve kâr marjlarına odaklanıyor. Çocukların ve tüm insanlığın&nbsp;daha üretken olması gerekliliğinden bahsedilirken "Böylece daha önemli işlere zaman ayırabilirler" cümlesi, adeta sakız gibi internetin her köşesinde ağızdan ağıza dolaşıyor ve bizi hipnotize ediyor.Yakın plan: Sam Altman, "dünyayı daha iyi bir yer hâline getirme" misyonunun formülünü de 2021'de kendi internet sitesinde yayımladığı "<a fr-original-style="" href="https://moores.samaltman.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Her Şey İçin Moore Yasası</a>" başlıklı makalesiyle açıklıyor. Bu yasanın başarılı olması için tüm ekonomik sistemin değiştirilmesi gerekiyor. Altman, yapay zekanın işgücü maliyetlerini düşüreceğini, böylece her şeyin ucuzlayacağını ve kaybedilen işlerin de kurumlar ve emlak vergisi oranlarından gelen ve başka hiçbir vergi içermeyen evrensel temel gelirle telafi edileceğini iddia ediyor.Bu noktada Sam Altman'ın ne zaman yüzde yüz devreye sokacağı merak konusu olan diğer şirketi World’den de bahsedebiliriz. Zira olaylar, finali merakla beklenen bir fantastik bilimkurgu dizisi gibi ilerlerken o da bir noktada hikayenin seyrini değiştirebilir. Sam Altman, kendi blogunda yapay zekayla ilgili aynen şu ifadeleri kullanıyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bu teknolojik devrim durdurulamaz. Bu yenilik döngüsü, akıllı makinelerin daha akıllı makineler yapmamıza yardımcı olmasıyla devrimin hızını artıracak. Bunu üç önemli sonuç takip edecek:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu devrim olağanüstü bir zenginlik yaratacak. Yeterince güçlü yapay zeka işgücüne katıldığında malların ve hizmetlerin maliyetini belirleyen emeğin fiyatı sıfıra düşecek.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünya o kadar hızlı ve köklü bir şekilde değişecek ki bu zenginliği dağıtmak ve daha fazla insanın istediği hayatı sürdürmesini sağlamak için politikada da aynı derecede köklü değişikliklere ihtiyaç duyulacak.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eğer bunların ikisini de doğru yaparsak insanların yaşam standardını daha önce hiç olmadığı kadar iyileştirebiliriz.”</li></ul></blockquote>Oldukça sarsıcı öngörüler gibi görünse de her geçen gün bu geleceğe daha çok yaklaşıyoruz gibi duruyor. Örneğin şirketler işgücü maliyetlerinin düştüğünü görüp emeğin fiyatını da düşürdüğünde ya da kârı yalnızca kendilerine saklamaya başladıklarında ne olacak?&nbsp;Her fırsatta yapay zekanın kaçınılmazlığından ve tehlikesinden bahseden Altman'ın 2015'te ilk defa OpenAI'dan bahsettiği&nbsp;bir konferansta söylediği bir cümleyle buraya bir virgül koyalım:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bence yapay zeka büyük olasılıkla dünyanın sonunu getirecek.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şirketler kendi geleceklerini sabote mi ediyorlar? &nbsp;</h2>Z kuşağının yaşadığı&nbsp;işsizlik krizine&nbsp;ek olarak şirketlerin giriş seviye pozisyonları ortadan kaldırması, kısa vadede maliyet avantajı sağlayacak olsa da uzun vadede şirketlerin kendi yetenek havuzlarını da yok etme riski taşıyor. Yani yakın bir gelecekte işe kabul edildikten sonra şirketle birlikte büyüyecek bir yetenek havuzu olmayabilir. Staj ve şirket içi eğitim programlarına daha çok yatırım yapan kuruluşlar ise bu riskten korunabilir.&nbsp;Kariyerinin başındaki çalışanları görmezden gelen şirketler, gelecekte liderlik boşluğu ile karşılaşabilir. Kültür inşa etmek, yalnızca uygulama programlama arayüzü (API) entegrasyonu ya da sohbet robotlarıyla yapılabilecek bir şey değil; insanlara yatırım yapmayı da gerektiriyor.&nbsp;Büyük dil modelleri geliştirme becerilerinden bu modelleri iş süreçlerine entegre edip stratejik amaçlarla kullanmaya yönelik becerilere doğru bir kayma yaşanıyor. Ancak bu talep, spesifik ve ileri seviye yeteneklere odaklı; dolayısıyla kısa kariyer geçmişine sahip olanları geride bırakma riski taşıyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kapitalist yorgunluğun ötesinde&nbsp;</h2>Gawdat, çalışmanın hayatın merkezine oturtulmasını “kapitalist bir yalan” olarak tanımlıyor. Ona göre insanlar, günde 20 saat çalışmak için yaratılmadı. Ancak işin “amaç” olarak tanımlanması bu algıyı normalleştirdi.&nbsp;Geniş açı:&nbsp;Yapay zekanın iş gücü üzerindeki etkisi, romantik beklentilerden çok daha sert olabilir. “Yeni iş yaratma” söylemi, özellikle giriş seviyesi pozisyonların hızla yok olduğu bir dönemde şimdilik iyimser görünüyor. Asıl mesele, teknolojiyi kimin kontrol ettiği, yetenek havuzlarının nasıl korunduğu ve genç kuşakların bu dönüşüme ne kadar hazırlıklı hâle getirildiği.&nbsp;Bilginin erişime son derece açık olduğu bu çağda, herkesten kendi bilgi ve yeteneğini kendi kendine edinmesi bekleniyor. Fakat sağlıklı rehberliğe ve mentorluğa&nbsp;çok daha fazla ihtiyacımız olduğu açık.&nbsp;Kısacası yapay zeka sadece işleri değil, çalışmanın anlamını&nbsp;da yeniden tanımlıyor. Bu tanımın nereye evrileceği ise büyük ve orta ölçekli şirketlerin CEO’larının, liderlerin ve eğitim sektörünün alacağı kararlarla belirlenecek gibi görünüyor.&nbsp;

Quando

Yapay zekanın iş dünyasında “yeni fırsatlar yaratacağı” yönündeki romantik anlatı, uzun süredir ısıtılıp ısıtılıp yeniden önümüze getiriliyor. Ancak teknoloji dünyasının bazı öncü figürleri, bu düşüncenin “yüzde yüz saçmalık” olduğuna ve yapay zekanın giriş seviyesinden CEO koltuğuna kadar tüm pozisyonları devralacağına inanıyor. 

Mo Ga ile ilgili hikayeler